This article introduces Hegel's Eurocentric philosophy of dialectics in the 19th century and its transformation to Kelly’s planetary paradigm at the turn of the 20th-21st century. The new theory develops Hegel’s thesis—antitheses—synthesis to identity—difference—new-identity which is applicable for the entire human history, including the planetary era. The new triad generalizes Hegel’s mechanic view of nature by suggesting a dominant worldview which is featured by a series of tightening and converging dynamic fractal cycles.

EEG signals are records of nonlinear solitary waves in human brains. The waves have several types (e.g., α, β, γ, θ, δ) in response to different levels of consciousness. They are classified into two groups: Group-1 consists of complex storm-like waves (α, β, and γ); Group-2 is composed of simple quasilinear waves (θ and δ). In order to elucidate the mechanism of EEG wave formation and propagation, this paper extends the Vlasov-Maxwell equations of Plasma Brain Dynamics (PBD) to a set (...) of two-fluid, self-similar, nonlinear solitary wave equations. Numerical simulations are performed for different EEG signals. Main results include: (1) The excitation and propagation of the EEG wave packets are dependent of electric and magnetic fields, brain aqua-ions, electron and ion temperatures, masses, and their initial fluid speeds; (2) Group-1 complex waves contain three ingredients: the high-frequency ion-acoustic (IA) mode, the intermediate-frequency lower-hybrid (LH) mode, and, the low-frequency ion-cyclotron (IC) mode; (3) Group-2 simple waves fall within the IA band, featured by one or a combination of the three envelopes: sinusoidal, sawtooth, and spiky/bipolar. The study proposes an alternative model to Quantum Brain Dynamics (QBD) by suggesting that the formation and propagation of the nonlinear solitary EEG waves in the brain have the same mechanism as that of the waves in space plasmas. (shrink)

This essay presents a review on Brian Swimme’s 3-DVD set of lecture series in the interdisciplinary field of philosophy, cosmology and consciousness. In the eleven 45-minute episodes of a systematic 9-hour immersive program, a set of 12 intercorrelated cosmological powers is proposed on the basis of modern scientific theory. A positive and life-affirming vision of human potential is attained together with a new level of ecological responsibility and relatedness. The interwoven cosmological paradigm compromises with two ancient eastern wisdoms.

Color realism refers to that things are colored, or colors are real. Although the view goes in a minority opinion, Byrne & Hilbert defend it based on the physical properties of color and the peculiarly assumed hue-magnitudes. However, hues are mind-dependent and cannot be used as a measure of the physical properties of things. As a result, the defense fails to justify the proposition of color realism.

This article studies the quantum effect of the brain neuronal system on both normal and abnormal conscious states. It develops Plasma Brain Dynamics (PBD) to obtain a set of kinetic quantum-plasma Wigner-Poisson equations. The model is established under typical electrostatic and collision-free conditions in both the absence and presence of an external magnetic field. The quantum perturbation is solved analytically by employing a backward-mapping approach to the motion of electrons. Results expose that the quantum perturbation turns out to be zero (...) at normal conscious states; but no more than 11% of the classical perturbation under assumed abnormal situations like a sudden head trauma, mood disorder, etc. The introduction of the magnetic field does not influence the results. (shrink)

This study aims to investigate the relationship between job burnout and employee performance in the feed industry during the ASF outbreak. Further, the researchers employed a descriptive-correlational research design in order to analyze the acquired data and produce pertinent findings. Thus, the researchers gathered data from one hundred two (102) feed industry employees. The Maslach Burnout Inventory (MBI) and Individual Work Performance Questionnaire (IWPQ) were employed to ascertain the extent of job burnout experienced by the respondents and evaluate employee performance, (...) respectively. Based on the statistical analysis, there is a significant relationship between job burnout and employee performance. Moreover, the study's findings were thoroughly analyzed and discussed. (shrink)

Moral debunking arguments are meant to show that, by realist lights, moral beliefs are not explained by moral facts, which in turn is meant to show that they lack some significant counterfactual connection to the moral facts (e.g., safety, sensitivity, reliability). The dominant, “minimalist” response to the arguments—sometimes defended under the heading of “third-factors” or “pre-established harmonies”—involves affirming that moral beliefs enjoy the relevant counterfactual connection while granting that these beliefs are not explained by the moral facts. We show that (...) the minimalist gambit rests on a controversial thesis about epistemic priority: that explanatory concessions derive their epistemic import from what they reveal about counterfactual connections. We then challenge this epistemic priority thesis, which undermines the minimalist response to debunking arguments (in ethics and elsewhere). (shrink)

Jest to fragment traktatu "O Bogu" z "Summy Teologii" św. Tomasza z Akwinu - zawiera on Wstęp, Wprowadzenie i przekład ksiąg VII - X. ks. VII - "O nieskończoności Boga" ks. VIII - "O byciu Boga w rzeczach" ks. IX - "O niezmienności Boga" ks. X - "O wieczności Boga".

Kripke maintains that one who stipulatively introduces the term ' one meter' as a rigid designator for the length of a certain stick s at time t is in a position to know a priori that if s exists at t then the length of s at t is one meter. Some (e.g., Soames 2003) have objected to this alleged instance of the contingent a priori on the grounds that the stipulator's knowledge would have to be based in part on (...) substantive metalinguistic knowledge. I examine Soames's argument for the a posteriority of the relevant metalinguistic knowledge, and I argue that its main premise is false. (shrink)

According to principles of modal security, evidence undermines a belief only when it calls into question certain purportedly important modal connections between one’s beliefs and the truth (e.g., safety or sensitivity). Justin Clarke-Doane and Dan Baras have advanced such principles with the aim of blocking evolutionary moral debunking arguments. We examine a variety of different principles of modal security, showing that some of these are too strong, failing to accommodate clear cases of undermining, while others are too weak, failing to (...) do their advertised work of blocking evolutionary moral debunking arguments. If there is a security principle that slips between the horns of this dilemma—one that is both viable and debunker-blocking—it remains to be formulated. (shrink)

Behavioral genetic (BG) research has yielded many important discoveries about the origins of human behavior, but offers little insight into how we might improve outcomes. We posit that this gap in our knowledge base stems in part from the epidemiologic nature of BG research questions. Namely, BG studies focus on understanding etiology as it currently exists, rather than etiology in environments that could exist but do not as of yet (e.g., etiology following an intervention). Put another way, they focus exclusively (...) on the etiology of “what is” rather than “what could be”. The current paper discusses various aspects of this field-wide methodological reality, and offers a way to overcome it by demonstrating how behavioral geneticists can incorporate an experimental approach into their work. We outline an ongoing study that embeds a randomized intervention within a twin design, connecting “what is” and “what could be” for the first time. We then lay out a more general framework for a new field—experimental BGs—which has the potential to advance both scientific inquiry and related philosophical discussions. (shrink)

This qualitative study employing the sentiment analysis method uncovered the people's sentiments on the appointment of Vice-President Sara Z Duterte as the Secretary of the Department of Education. The comments from the Facebook online news platforms were used as the corpora of this study. Results revealed that the appointment of Vice-President Sara Z. Duterte as the Department of Education Secretary received 79% positive sentiments, 11% negative sentiments, and 10% neutral sentiments from the people. This indicates that most people responded favorably (...) to the appointment of Vice President Sara Z. Duterte to the position of Secretary of the Department of Education. This suggests that people believed Vice President Duterte's ability to lead the Education Department and bring about significant changes within the department. (shrink)

Conceptualism is the thesis that, for any perceptual experience E, (i) E has a Fregean proposition as its content and (ii) a subject of E must possess a concept for each item represented by E. We advance a framework within which conceptualism may be defended against its most serious objections (e.g., Richard Heck's argument from nonveridical experience). The framework is of independent interest for the philosophy of mind and epistemology given its implications for debates regarding transparency, relationalism and representationalism, demonstrative (...) thought, phenomenal character, and the speckled hen objection to modest foundationalism. (shrink)

Enis Doko bu kitapta 1) ahlakın doğasından hareketle nesnel ahlaki olguların varlığına (ahlaki gerçekçilik), 2) ahlaki gerçekçilikten hareketle ahlaki olguların doğal olgular olamayacağına, 3) doğal olmayan ahlaki olguların varlığından hareketle de Tanrı'nın varlığına ulaşmaya çalışıyor. Göreceğimiz gibi bu üç adımın her biriyle ilgili ciddi sorunlar var.

Anadolu’da doğan ve yaşayan doğa bilimcileri ve filozofları Sokrates öncesi düşünce dünyasını yansıtmaktadırlar. Düşünce ve teoriler üretmekte kendilerine göre bir sistem oluşturmuşlardır. Antik dönemde doğa olaylarının kişileştirilip tanrılarla simgelenmesini ve söylencelerle yaygınlaşıp geliştirilmesini, onlara tapınılmasını (pagan tanrılarını) kabul etmeyen bireysel çıkışlar olarak başkaldırmışlardır. M.Ö. 5. yüzyılda Atina’da Yunan Uygarlığı’nın klasik çağına ve doruk noktasına geçişlerinde Anadolu’daki Pers saldırılarından kaçan İyonyalı düşünürlerin ve sanatçıların da rolü bulunmaktadır.

Current COVID-19 pandemic and previous SARS/MERS outbreaks have caused a series of major crises to global public health. We must integrate the large and exponentially growing amount of heterogeneous coronavirus data to better understand coronaviruses and associated disease mechanisms, in the interest of developing effective and safe vaccines and drugs. Ontologies have emerged to play an important role in standard knowledge and data representation, integration, sharing, and analysis. We have initiated the development of the community-based Coronavirus Infectious Disease Ontology (CIDO). (...) As an Open Biomedical Ontology (OBO) library ontology, CIDO is an open source and interoperable with other existing OBO ontologies. In this article, the general architecture and the design patterns of the CIDO are introduced, CIDO representation of coronaviruses, phenotypes, anti-coronavirus drugs and medical devices (e.g. ventilators) are illustrated, and an application of CIDO implemented to identify repurposable drug candidates for effective and safe COVID-19 treatment is presented. (shrink)

“Gecenin bir yarısı kalktığınızı düşünün; bedeniniz yatağın ayakları arasında tam olarak ne kadar aralık olduğunu ve ne yapması gerektiğini bilir. Bir bakıma, etrafınızdaki mekân sizinle konuşur ve incelikle kurulmuş ritim oyunları arasına yerleştirir sizi. Mekânı hareket, ses ve doku ritimleriyle özümsediğimiz —etrafımızdakilerle yankılandığımız— her gün dolu dolu yaşanan bir olaydır bu. Mekân ve zaman bedende birleşir. Bu derin beden bilinci tam da yerleşmenin tanımıdır. Bachelard mimarinin Öklidci geometriye dayanarak anlaşılmasından kurtarıp mekânın yaratıcı poetikasına ulaştırdı bizi.” -/- Gaston Bachelard’ın hayranlık uyandıran (...) mekân çalışmalarını farklı disiplinlerle birlikte kat etmeyi amaçlayan bu kitap, okurunu hem Bachelard’la hem de onun felsefi, edebi, mimari, tasarım yorumlarıyla buluşturuyor. Farklı disiplinlerin “mekân” fikrinden hareketle aslında sadece mimari için değil ilgili her disiplin için sorulması gereken soruyu gündeme getiriyor: “Mimarlar neden Bachelard okur?” Elinizdeki derleme barındırdığı metin ve görsel çeşitliliğiyle mekânların ritmini bulmaya çalışıyor. Mimari, felsefe ve edebiyat meraklısı okurların keyifle peşine düşeceği bir serüven sunduğumuzu düşünüyoruz. (shrink)

In this paper, I take up one of Wang Yangming’s most audacious philosophical claims, which is that an achievement that is entirely concerned with correcting one’s own inner states, called “establishing sincerity” (licheng 立誠) can help one to fully grasp (jin 盡) all ethically pertinent matters, including those that would seem to require some ability to know or track facts about the wider world (e.g., facts about people very different from ourselves, facts about the needs of plants and animals). (...) Wang makes a claim to this effect in some of his letters and recorded discussions. -/- I begin with a brief, historical reconstruction of what Wang means by “establishing sincerity” and then turn to two sets of controversies regarding his audacious claim. The first has to do with how we should understand the proposal that establishing sincerity helps or positions a person to fully grasp all ethically significant concerns. On the interpretation of Chen Lai 陳來, Wang doesn’t think that establishing sincerity is sufficient by itself to have this grasp, only that it lays a necessary psychological foundation for all attempts to do so, so that it leaves much more work to do. I largely agree with Chen’s reading but find it isn’t strong enough to capture what’s most important and controversial about Wang’s view. On my stronger reading, Wang doesn’t just think that establishing sincerity provides a necessary foundation for a complete grasp, he also thinks that it describes the most difficult and demanding step or part of the process – the other steps come much more naturally and easily. The second set of controversies has to do with whether we can preserve Wang’s core account of virtuous moral agency without his strong ethical nativism, according to which we have an inherent capacity and disposition to track what is ethically important or salient about people and things very much unlike ourselves. I consider some arguments and interpretations of Wang’s thought that might allow us to bypass his nativist presuppositions, and conclude that they do not succeed. Even if we cannot accept his ethical nativism, however, there is a range of important ethical norms for which Wang’s prescriptions are powerful and prudent. The result of this study, I hope, will be an account of Wang’s thought which better positions us to see what parts are (and are not) worth bringing to ongoing debates about the nature of ethics, moral knowledge, and moral virtue. (shrink)

In almost every handbook and in almost every history of philosophy you will find the thesis that Aristotle in Metaphysics Z has developed a theory about substance – an imperfect one unfortunately. From the Middle Ages until now this has been the most widely accepted claim about this book. Because the basis for this claim is not so easy to find in the text, there is a dispute about the question what a substance really is and ”which things“ are substances. (...) But the theory itself remains. If you engage to clear the field of problems in which this book has its roots, you will see apories developed by Plato in his dialogue Sophistes, mainly the apory in the middle of the dialogue. Here the guest from Elea is led to the question ”What in the world do we have to understand by the term ’to be’?“ ”...For you evidently understood the matter long ago; we, on the contrary, before thought we understood, but now are in trouble about it.“ Aristotle repeats this question, the question about being, on a new level and with new conceptual tools. In the Topics he develops what I call the ”topical approach.“ The use of it is suppported by a new type of concepts, the quotations (e. g. to ti estin: ”Say what you mean, if you ask 'What is this?'“ The standard translation ”essence“ makes impossible to see the genuine meaning of the term.) In Metaphysics Z he puts in concrete terms what in Metaphysics Λ was just a sketch of his speculation about ”to be.“ Seeing this background, it becomes clear that Metaphysics Z never contains the expected theory, which many allege that Aristotle is defending. This is no more than the remains of the pastristic and medieval interpretation. The German translation with commentary which I submit with this book, and an extensive introduction to these questions, should contribute to the destruction of this part of metaphysics. (shrink)

Jest to wybór z pracy Gadamera "Idea dobra..." Zawiera Przedmowę, Zakres problemu, Rozdział I (Sokratejska wiedza i niewiedza) oraz Posłowie tłumacza. This is the opening part of the Polish translation of Gadamers' The idea of the good... with the Translator's afterword.

The monograph contains three works on research on the concept of a rejected sentence. This research, conducted under the supervision of Prof. Jerzy Słupecki by U. Wybraniec-Skardowska (1) "Theory of rejected sentences" and G. Bryll (2) "Some supplements of theory of rejected sentences" and (3) "Logical relations between sentences of empirical sciences" led to the construction of a theory rejected sentences and made it possible to formalize certain issues in the methodology of empirical sciences. The concept of a rejected sentence (...) was introduced by J. Łukasiewicz in the course of his inquiry into Aristotelian Syllogistic. It was essentialy generelized by J. Słupecki who, with reference to Tarski's axiomatic theory of deductive systems (1930), gave the formal definition of the rejection function Cn' according to which a sentence y is rejected on the base of a set of sentences X iff at least one sentence which belongs to X can be deduced from the sentence y. Słupecki proved (1959) that the function Cn', which assignes to the set X the set of sentences rejected on the basis of X, is additive and satisfies the axioms of Tarski's general theory of deductive systems. Work (1) uses not only Tarski's general theory of systems but also his the so-called enlarged theory of systems (1930). It constructs a theory T of rejected sentences (propositions), which is created from Tarski's richer theory of systems by adding one axiom and a number of definitions; among them the definition of the rejection function Cn' is fundamental one. Cn' is a function which assignes to every set X of false sentences the set Cn'X whose members are exclusively false senteces. A number of theorems which describes properties of defined concepts have been proved in T. Some of them are necessary for conducting considertions of the concluding section of (1) devoted to the empirical sentences. Section 2 of (1) deals with the theory of the unit consequenses. It is characterized by an axiom from which follow all axioms of Tarski's general theory of deductive systems, additivity and the property that the unit consequence of the set X of sentences is a unit consequence only one sentence of X. An example of unit consequence is the rejection consequence Cn'. In section 3 of (1) the dual theory T' equivalent to T is presented. In T' the primitive concept is the rejection function Cn'. The fundamental axiom of T' states that Cn' is a unit consequence. The concluding section brings a few examples of applications of the definitions and theorems of T in the domain of the scientific methodology. Work (2) corresonds to J. Słupecki paper (1959) and the theory T of rejected propositions given in work (1). In this paper some suplements of the theory T are given. Work (3) is an extension of the theory of rejected propositios given in the paper (1). It is an attempt of formalization some problems of methodology of the empirical sciences which concern to such concepts as: empirical sentence, similar sentence, generalization, inductive conclusion etc. (shrink)

When Aristotle argues at the Metaphysics Z.17, 1041b11–33 that a whole, which is not a heap, contains ‘something else’, i.e. the form, besides the elements, it is not clear whether or not the form is a proper part of the whole. I defend the claim that the form is not a proper part within the context of the relevant passage, since the whole is divided into elements, not into elements and the form. Different divisions determine different senses of ‘part’, and (...) thus the form is not a part in the same sense as the elements are parts. I object to Koslicki’s (2006) interpretation, according to which the form is a proper part along the elements in a single sense of ‘part’, although she insists that the form and the elements belong to different categories. I argue that Koslicki’s reading involves a category mistake, i.e. the conjunction of items that do not belong to the same category (Goldwater 2018). Since for Aristotle parthood presupposes some kind of similarity of parts, the conjunction of form and elements requires treating these items as somehow belonging to the same category, e.g. ‘being’, but no such category exists. (shrink)

İlk kez derli toplu bir biçimde Aydınlanma Çağının en önemli ve etkili filozofu İmmanuel Kant’ın dillendirdiği evrensel ahlâk yasası uyarınca insan öyle eylemelidir ki, davranışıyla insanı araç haline getirmesin. Kültürden, toplumun koşullarından, geleneklerden ve dinsel etkilerden arındırılmış bu ilkenin buyurganlığı herhangi bir koşul ya da sınır tanımamasıyla ünlüdür. Oysa insanlar, hem bireysel hem de toplumsal gerekçelerle bu formel ilkeyle kendilerini her zaman bir çekişme içinde bulurlar. Kant’ın ahlâk anlayışı açısından etik değerlerin herhangi bir kültürel, toplumsal ya da siyasal baskı ya (...) da ilgi içerisinde anlaşılmaması gerekir. Bu ilke(ler) evrenseldir; ulusal ya da yerel çerçeveyle sınırlı görülemezler. Oysa özellikle ulusal sınırlarla belirlenmiş topraklarda yaşayan toplumlann kendi kültürlerinden geleneklerinden süzülerek gelen değerler her zaman bu evrensel ilkelerle uyum içinde değildirler. Aralarında gerilim arttığında genellikle evrensel ilkeler lehinde çözüme gidilmek istenir. Yani yerel değerler yeniden anlamlandırılır. Toplumlann örgütlenmesinde rol oynayan faktörlerin pek çoğunun devredışı bırakılmasının nedeni bunlann, sorunlan çözmekten ziyade artırdığının apaçık olmasıdır. Söz gelişi Ortaçağ boyunca Avrupa’da yaşanmış mezhep çatışmalan, ahlâk ilkelerininin dinsel değerler tarafından tanımlanmasının önündeki en büyük engeldir. Kant’m ahlâk felsefesinin Hıristiyanlık idealleri üzerine kurulmadığı apaçıktır, lyi’nin kökeninde günah/sevap ya da kutsal metinlerin buyurganlığı yoktur. Bunun böyle olmasının bir nedeni de ortaçağlar boyunca Avrupa’da yaşanmış olduğunu gözlemlediğimiz dinsel çatışmalann ahlâk ilkelerinin evrenselleşmesini önlemesidir. İyi ya da doğrunun belirli bir inanç sisteminin önceliklerine terk edilmesi fanatizmi azaltacağına güçlendirmiştir. Yani iyi bir Hıristiyan olmak iyi ahlâklı bir insan olmaktan önce gelmesi eleştirilmektedir. Kısacası ahlâkın temeline dinsel bir dayanak yerleştirmektense, aklı koyan bir yaklaşım söz konusudur. Dinsel çatışmalar bu tercihin yapılmasını kolaylaştırmıştır. Bu noktada ulusal değerler çok daha büyük güçlükler doğurmaktadır; çünkü tarihin kaydettiği olaylar, homojen bir değerler bütünlüğü olmadığım düşündürmektedir. Sonuç olarak, evrensel bir ahlâk ilkesine duyulan ihtiyaç ile içinde yaşadığımız çağın gerçekleri arasındaki makasın açılması tepeden dayatma tehlikesini artırırken, makasın kapanması toplumsal ilerlemenin ve gelişmenin meşruluğuna katkıda bulunmaktadır. Bu bildiride evrensel ilkelerin yerel değerleri anlamlandırmasının olanaklılığı, Kant’ın ahlâk felsefesi model alınarak sorgulanacaktır. (shrink)

Deleuze’ün Spinozacı yaşam tahayyülünde ‘ne yapmalıyız?’ sorusuna normatif, ahlaki ya da siyasi bir yanıt bulamıyoruz ama varoluşu düşünmenin içkin bir olanağını keşfediyoruz. Düşünmeye 'dışarıdan' yani dünyadan başlamak insani (kurgusal) bir dünyaya değil, içinde yaşadığımız gerçek dünyaya inanmak demektir. İçkinliğin politik anlamı düşünceyi dünyaya getirmektir.

Semantic Information conveyed by daily language has been researched for many years; yet, we still need a practical formula to measure information of a simple sentence or prediction, such as “There will be heavy rain tomorrow”. For practical purpose, this paper introduces a new formula, Semantic Information Formula (SIF), which is based on L. A. Zadeh’s fuzzy set theory and P. Z. Wang’s random set falling shadow theory. It carries forward C. E. Shannon and K. Popper’s thought. The fuzzy (...) set’s probability defined by Zadeh is treated as the logical probability sought by Popper, and the membership grade is treated as the truth-value of a proposition and also as the posterior logical probability. The classical relative information formula (Information=log(Posterior probability / Prior probability) is revised into SIF by replacing the posterior probability with the membership grade and the prior probability with the fuzzy set’s probability. The SIF can be explained as “Information=Testing severity – Relative square deviation” and hence can be used as Popper's information criterion to test scientific theories or propositions. The information measure defined by the SIF also means the spared codeword length as the classical information measure. This paper introduces the set-Bayes’ formula which establishes the relationship between statistical probability and logical probability, derives Fuzzy Information Criterion (FIC) for the optimization of semantic channel, and discusses applications of SIF and FIC in areas such as linguistic communication, prediction, estimation, test, GPS, translation, and fuzzy reasoning. Particularly, through a detailed example of reasoning, it is proved that we can improve semantic channel with proper fuzziness to increase average semantic information to reach its upper limit: Shannon mutual information. (shrink)

The question of ontological foundation has undergone a noteworthy revival in recent years: metaphysicians today quarrel about how exactly to understand the asymmetrical and hyperintensional relationship of grounding. One of the reasons for this revival is that the old quantificationalist meta-ontology inherited from Quine has been effectively criticised by leading philosophers favourable to a meta-ontology, the aim of which is to come to know “which facts/items ground (constitute the base of) which other facts/items”, thus to examine the relation of ontological (...) dependence between beings (e.g. chemical properties depend on physical properties, the economic situation on the behaviour of individuals etc.), i.e. to explore the hierarchical structure of reality. I shall not discuss here the relationship of grounding in itself, but make some historical-formal remarks on the properties of the ultimate ontological foundational item itself and its aporetic nature. To do so I explore various more or less exotic philosophical ecosystems in the following order: Heidegger (Seyn), Plato (ἕν), Wáng Bi (道, dào). On the way I shall propose a new interpretation both of certain hypotheses in the Parmenides and of the nature of the opposition between Wáng Bì and Guō Xiàng in regard to the logical grammar of the expression “nothing (無, wú)” (transl. J. Dudley). (shrink)

İngiltere, Avrupa’da en fazla Müslüman nüfusa sahip ülkelerden biridir ve ülkede Müslümanlara yönelik olumsuz tutumlar giderek artmaktadır. Yabancılara yönelik bu olumsuz tutumların birçok farklı psikolojik nedeni bulunmaktadır. Dehşet Yönetimi Kuramı kapsamında yapılan çeşitli araştırmalar, bu nedenlerden birisinin bireylere ölümün hatırlatılması olduğunu iddia etmektedir. Bu kurama göre, hayatta kalmak gibi güçlü bir motivasyona sahip olan insan aynı zamanda bu çabalarının bir gün başarısız olacağını bilir ve ölüm kaygısı yaşar. Ölümün hatırlatıldığı bireyler, ölüm kaygısının üstesinden gelmek için kendi kültürlerine yöneldiklerinde, diğer kültürlere (...) yani dış gruplara veya onların üyelerine karşı önyargı geliştirirler veya onlara karşı olumsuz tutumlar edinirler. Bu iddianın test edilmesi için 2018 yılı içerisinde İngiltere’de 50 kişinin katılımıyla bir deney gerçekleştirilmiştir. Deney grubuna ölümü hatırlatıcı video izlettirilmiş; daha sonra deney ve kontrol gruplarına Müslümanlara yönelik tutumları ölçen sorular yöneltilmiştir. Elde edilen veriler analiz edildiğinde, ölümün hatırlatıldığı bireylerin (deney grubu), Müslümanlara yönelik tutumlarının, diğer bireylerden (kontrol grubu) daha olumsuz olduğu tespit edilmiştir. (shrink)

Bu yazıda Fransız Devrimi'nin Eylül 1793’ten Temmuz 1794’e kadar süren Terör Dönemi ve devrimin önderlerinden Robespierre’in bu dönemdeki rolü incelenmektedir. Bu amaçla öncelikle Terör Dönemi’nde neler yaşandığından kısaca söz edilecek, sonrasında ise Robespierre kendini nasıl bu dönemin merkezinde bulduğu araştırılacaktır. Son olarak Robepierre’in terör tartışmalarında gündeme getirdiği “erdemli terör” kavramının ne anlama geldiği tartışılacaktır.

Wittgenstein Tractatus'ta anlamlı bir tümcenin işlevinin bir şey durumunu öne sürmek olduğunu belirtir ve böyle yapmayan bütün tümceleri anlam alanının dışına bırakır. Buna karşılık anlam alanının dışında kalan tümceler işlevsiz değildirler; onlar bir şeyleri gösterebilirler. Bu söylemek/göstermek ayrımı Tractatus için temel önemde olsa da ayrımın göstermek ile ilgili kısmını Wittgenstein yeterince açıklamaz. Bu yazıda bu kavramın özellikle de etik ve estetik söz konusu olduğunda bir bakış açısını göstermek olarak anlaşılabileceğini öne süreceğim. Algı çalışmalarında yaygın bir kavram olan bakış açısı, dilbilim (...) alanına özellikle metafor konusundaki çalışmalarla taşınmıştır. Bir metaforun belirli bir bakış açısı etkisi yaptığı sıklıkla söylenir. Wittgenstein'ın "göstermek" derken anlatmak istediği bir bakış açısı kazandırmak olarak yorumlanabilir. -/- In Tractatus, Wittgenstein states that the function of a meaningful sentence is to assert a state of affairs and excludes all sentences that do not do so from the realm of meaning. Sentences outside the realm of meaning, however, are not useless; they can show something. Although this saying/showing distinction is of fundamental importance for Tractatus, Wittgenstein does not clearly explain the part of the distinction related to showing. In this paper I will argue that this notion can be understood, especially in the case of ethics and aesthetics, as showing an aspect. Aspect, which is a widely used notion in perception studies, has been carried to the field of linguistics, especially with studies on metaphor. It is often said that a metaphor makes an aspectual effect. What Wittgenstein meant by "showing" can be interpreted as making someone recognise an aspect. (shrink)

Zihin felsefesinin varlığı felsefenin ilk ortaya çıktığı dönemden günümüz felsefesine kadar geniş bir zaman dilimine sahiptir. Zihin felsefesi akademik bir disiplin olarak adından 17. Yüzyıldan itibaren söz ettirmiş olmasına rağmen, bu alanda ele alınan konular Antik Yunan’dan beri tartışılagelmiştir. İnsan kendisi ve çevresindeki dünyanın gerçekliğini sorgulamaya başladığında zihin, bu gerçekliğe anlam kazandırmıştır. Özne ve nesnenin birbirine zıt ve ancak bir o kadar da birbiri için oluşu zihin-beden olgusu içinde düalist ve monist anlam barındırmaktadır. Monist düşüncede kendi içinde önemli görülen, eleyici (...) materyalizm öne çıkmaktadır. Zihnin bileşenlerinin, zihinsel yapının algı, duygu ve düşüncenin var olmadığını savunmaktadırlar. D. (shrink)

Thomas Kuhn’un 1962 yılında yayımlamış olduğu “Bilimsel Devrimlerin Yapısı” adlı kitabı bilimsel gelişme, bilimin doğası ve bilimsel bilginin özerkliği gibi çeşitli bilim felsefesi konularında alanında rölativist ya da göreci bir anlayışa katkıda bulunarak bilimin sarsılmaz statüsüne zarar verip vermediğine yöneliktir. Kuhn’un rölativistlikle suçlanmasına yol açan argümanlardan ön plana çıkan ikisi; iki farklı rakip paradigmaya bağlı olan kuramların kıyaslanmasının mümkün olmadığını ileri süren metodolojik eşölçülemezlik argümanı ile kuramdan bağımsız nötr gözlem önermelerinin olamayacağını belirten gözlemlerin kuram yüklü olduğu savıdır. Kuhn bu argümanlar (...) çerçevesinde kendisine getirilen görecilik iddialarına karşı çıkar ve bilim felsefecilerinin ona yöneltmiş olduğu eleştirilere yıllar içerisinde “Bilimsel Devrimlerin Yapısı” kitabının ek bölümlerinde cevap vermektedir. Bu bağlamda, Kuhn’un bu iddialara ikna edici bir cevap verip vermediğini tespit edebilmek ve onun gerçekten bilim ve bilimsel bilginin statüsü konusunda rölativist olup olmadığını soruşturmak için ortaya konulan eleştirilerin etraflıca ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Diğer bir deyişle, Kuhn'un görecilik konusu ile ilgili bir neticeye varabilmek amacıyla onun bütün bilim anlayışının göz önünde bulundurulması önemlidir. Dolayısıyla Kuhn'un genel bilim tasviri bu çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Bu bakımdan çalışmada, ilk olarak kısaca “göreciliğin” ne anlama geldiği ortaya konulacak, ardından Kuhn’un eşölçülemezlik ve kuram yüklülük tezleri ayrıntılandırılarak, bu çerçeve içerisinde neden rölativist olarak kabul edildiği serimlenecektir. Nihai olarak, Kuhn'un kendisine getirilen eleştirilere karşı ortaya koyduğu cevapların rölativist suçlamalardan sıyrılması için sağlam gerekçeleri sağlayamadığı ortaya konulacaktır. (shrink)

Diogenes of Sinope, bilinen adıyla Diogenes ya da Sinoplu Diyojen’e yönelik yapılan bu çalışmada amacım, Dioegenes’in yaşamının, felsefi duruşunun ve benimsediği etik kuralların kapsamlı ve belgelenmiş bir şekilde sunulmasıdır. Diogenes’in hayatını ve öğretilerini güvenilir bir şekilde aktarmak aşırı derecede zordur, çünkü diğer antik filozoflardan ayrı olarak, onun yaşamına ilişkin güvenilir kaynaklar bulmak oldukça sınırlıdır. Ayrıca, fıçının içinde yaşayan bir Kinikli’ye yönelik ortaya konulmuş birçok kurmaca anekdot ile uğraşılması gerekmektedir. Güvenilir bilginin azlığı ve belgesiz atıfların yarattığı zorluklara rağmen, yine de birçok (...) kişinin hayalinde hayatta kalmayı başaran ünlü filozofun portresini ölümünden yirmi üç yüzyıl sonra yeniden inşa etmek mümkün gözükmektedir. Bu bağlamda, Diogenes’in yaşam tarzı ve felsefesine yönelik bilgiler verilecek, ardından temsil ettiği akım olan kinizmin temel öğretileri çeşitli kaynaklardan gösterilerek aktarılacaktır. Son olarak da, Diogenes’in Sinop kültürünün ve kültürel mirasımızın bir parçası olarak kabul edilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılacaktır. (shrink)

Fen eğitimi ve öğretiminin anahtar unsurlarından bir tanesi bilimin doğasının ve özelliklerinin doğru bir şekilde tespit edilmesidir. Bilimin doğasına yönelik tespitler fen eğitimi yöntemlerini birçok açıdan etkilemektedir. Fen eğitimi ve fen öğretimi ile ilgili olan kişiler bilimin doğasının açık bir şekilde öğretilmesi gerektiğini kabul etmektedir. Thomas Kuhn’un bilim tarihi, bilim felsefesi ve bilim sosyolojisi alanlarını içeren incelemeleri neticesinde ileri sürdüğü bilimin yapısına, işleyişine ve doğasına yönelik tezleri (paradigma, olağan bilim, bilimsel devrimler, eşölçülemezlik, bulmaca çözme, kuram seçimi, keşif ve gerekçelendirme ayrımı) (...) fen eğitimi ve öğretimi alanında sıklıkla başvurulan kaynaklar olmuştur. Bu doğrultuda makalede mantıkçı pozitivist bilim anlayışının bilimin nesnel, evrensel, kesin gerçekleri ortaya çıkaran, sosyal-kültürel değerlerden ve ön yargılardan bağımsız, bilimsel bilginin birikimsel bir şekilde ilerlediği yönündeki iddiası bilimin gerçek doğasını yansıtamadığı düşüncesiyle Kuhn’un görüşleri çerçevesinde tartışılmaktadır. Makalenin temel savı Kuhn’un bilime ve bilimin doğasına yönelik tespitlerinin bilimin gelişen, dönüşen ve değişen yapıdaki gerçek doğasına vurgu yaptığı ve böylece fen eğitiminde sıklıkla başvurulan bilimin doğasına yönelik kavrayışı dönüştürdüğüdür. (shrink)

This article initially presents Ernst Mach's anti-realist or instrumentalist stance that underpin his opposition to atomism and reveal his idea that science should be based totally on objectively observable facts. Then, the details of Mach's phenomenalist arguments which recognize only sensations as real are revealed. Phenomenalist thought is not compatible with the idea of realism, which evaluates unobservable entities such as atom, molecule and quark as mind-independent things. In this context, Mach considers the atom as a thought symbol or a (...) metaphysical fiction. This results in the idea that the existence of matter or entity is not independent of the perceiving minds, which is considered Mach’s subjective idealism. As a result of these arguments, the article argues that it would not be wrong to associate Mach's thoughts with solipsism, a radical form of subjective idealism. -/- Bu makalede ilk olarak Ernst Mach’ın atomun varlığına ilişkin itirazının temelini oluşturan ve bilimin sadece gözlemlenebilir olgulara dayandırılması gerektiği yönündeki düşüncelerini ortaya koyan anti-realist ya da enstrümantalist görüşlerine yer verilmektedir. Ardından Mach’ın enstrümantalist tavrının alt metninde bulunan ve yalnızca duyumları gerçek olarak kabul eden fenomenalist argümanlarının ayrıntıları serimlenecektir. Fenomenalist düşünce atom, molekül ve kuark gibi gözlemlenemeyen varlıkları zihinden bağımsız şeyler olarak değerlendiren realizm düşüncesi ile uyuşmamaktadır. Bu bağlamda yapılan incelemeler, Mach’ın atomu bir düşünce sembolü ya da metafiziksel bir kurgu olarak değerlendirmesine ve dış dünyadaki varlıkların var olmasını, onların bir zihin tarafından duyumsanması koşuluna bağlaması ile sonuçlanmaktadır. Makalede Mach’ın öznel idealizmi olarak ele alabileceğimiz bu argümanlarının radikal bir sonucu olarak onun düşüncelerini solipsizm ile ilişkilendirmenin yanlış olmayacağı sonucuna varılmaktadır. (shrink)

This chapter introduces the articles by Marie C. Swabey, Thelma Z. Lavine, Grace A. de Laguna and Dorothy Walsh on the objectivity of scientific knowledge. We will see Swabey placing herself outside the historicist traditions of (later) authors (e.g., Thomas Kuhn), and arguing that the rationality and objectivity of science are grounded in synthetic a priori justified logical principles. Lavine and de Laguna, by contrast, embrace socio-historical approaches to the study of science, thus anticipating later developments in philosophy of science. (...) Still, whereas Lavine embraces a relativist notion of objectivity, de Laguna argues that science, at least in some respects, actually is universally valid. Walsh, finally, like Swabey, believes in context-independent objectivity that is grounded in metaphysics, but like de Laguna and Lavine, contends that such objectivity is discipline-specific. (shrink)

A well known and referenced global result is the nilpotent characterisation of the finite p-groups. This un doubtedly transends into neutrosophy. Hence, this fact of the neutrosophic nilpotent p-groups is worth critical studying and comprehensive analysis. The nilpotent characterisation depicts that there exists a derived series (Lower Central) which must terminate at {ϵ} (an identity), after a finite number of steps. Now, Suppose that G(I) is a neutrosophic p-group of class at least m ≥ 3. We show in this paper (...) that Lm−1(G(I)) is abelian and hence G(I) possesses a characteristic abelian neutrosophic subgroup which is not supposed to be contained in Z(G(I)). Furthermore, If L3(G(I)) = 1 such that pm is the highest order of an element of G(I)/L2(G(I)) (where G(I) is any neutrosophic p-group) then no element of L2(G(I)) has an order higher than pm. (shrink)

Çağdaş epistemoloji içerisinde, dışsalcı, güvenilirci ve erdeme dayalı epistemolojik tartışmaların bir benzerini, dini epistemoloji içerisinde etkili bir şekilde yer edinen ve reformcu epistemoloji olarak bilinen yaklaşım üzerinden görebilmek mümkündür. Alvin Plantinga, Nicholas Wolterstorff ve William Alston gibi filozofların öne çıktığı bu yaklaşımın ana iddiası, kanıta ya da argümana dayanmaksızın, Tanrı’nın varlığına inanmanın bütünüyle doğru, rasyonel, makul ve güvenilir olacağı şeklindeki bir tezdir. Kanıtın, gerekçelendirme için zorunlu bir koşul olmadığı fikri, algısal deneyimlerin gerekçelendirilmesine benzer şekilde, dini deneyimlerin de öyle olduğu ve (...) dolayısıyla, aynı epistemik statüye sahip olması gerektiğini öne süren, eşitlik tezine dayanır. İlk ortaya çıktığı günden bugüne, üzerinde çokça konuşulan ve tartışılan bir yaklaşım olan reformcu epistemoloji, özellikle son beş yıl içerisinde, oldukça farklı bir hale gelmiştir. Zira bu yaklaşımı, kanıtsalcılıkla uyumlu, erdem epistemolojisiyle bağlantılı ve diğer teistik dinler üzerinden değerlendiren yeni çalışmalar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu makalede, reformcu epistemoloji ana hatlarıyla ele alınmıştır. Beraberinde, ona yöneltilen itirazlara değinilmiş ve sonrasında, bahsi geçen yenilik iddiaları soruşturulmaya çalışılmıştır. Son olarak, teistik inancın rasyonalitesiyle ilgili, farklı bir bakış açısı sunulmuştur. (shrink)

Tarihin nesnel olarak yazılamayacağının fark edilmesinin ardından bilim tarihi yazımında da bazı dönüşümler olmuştur. Bu değişiklikler genellikle olumlu olsa da bazı tarih yazımı tartışmaları bilim tarihi metinlerine yeterince yansımamıştır. Bu yazıda Rosalind Franklin örneği üzerinden kadın bilimcilerin bilim tarihinde nasıl ele alındığını tartıştım. Kadınlara bilim tarihinde hak ettikleri yeri verme çabamız sırasında bilim tarihçileri olarak nelere dikkat etmemiz gerektiğini ele aldım. Özellikle vurguladığım noktalar bilimsel araştırma biçimlerinin doğru yansıtılması, kurumsal ayrımcılıkların üstünün örtülmesinden kaçınılması ve ele alınan figürün bilime katkısının açıkça (...) yazılması oldu. Yazıda Franklin hakkındaki literatüre bir katkı sunmayı amaçladım ancak daha da önemlisi Franklin başta olmak üzere kadın bilimciler hakkındaki metinlerde sık yapılan hatalara işaret etmek istedim. -/- Following the realization that history cannot be written objectively, there have been some transformations in the historiography of science. Although these changes are generally positive, some historiography debates have not been adequately reflected in historical texts on science. In this article, I discussed how women scientists are represented in the history of science through the case of Rosalind Franklin. In our effort to give women the place they deserve in the history of science, I have discussed what should we pay attention to as historians of science. My particular emphasis was on reflecting the structure of scientific research correctly, avoiding covering institutional discrimination and clearly writing the contribution of the figure discussed to science. I intend to make a contribution to the literature on Franklin, but more importantly, I tried to point out some common mistakes in texts about women scientists, especially Franklin. (shrink)

Mimarlık diğer sanat dallarından iki bakımdan ayrılır. İlk olarak mimari yapıtlarla etkileşim kaçınılmazdır. Müzik dinlemeden, tiyatro veya sinemaya gitmeden, resim veya heykel sergilerini gezmeden yaşamımızı sürdürebiliriz ancak mimari yapılar olmadan bu olanaklı olmaz. Bu bakımdan mimarlık sanatlar içinde belki de insan yaşamını en fazla etkileyen daldır. İkinci olarak mimarlık bir yaşam gereksinimini karşılayan, böyle bir işlevi olan belki de tek sanat dalıdır. Örneğin resim, heykel, şiir, sinema veya tiyatro yapıtlarını sanatsal açıdan değerlendirirken hangi gereksinimimizi karşıladıkları sorusunu sormayız. Buna karşılık mimari (...) yapılar barınma başta olmak üzere bir dizi maddi gereksinimimizi karşılarlar. Hangi gereksinimi karşılamak amacıyla yapıldıkları sorusu onların sanatsal açıdan değerlendirilmesinde önem taşır. Bu yazıda mimarlığın sanatlar içindeki bu iki özgünlüğünü dikkate alan bir düşünürün, Ömer Naci Soykan'ın mimarlık konusundaki görüşlerini sırasıyla “mimarlıkta temel nitelikler”, “mimarlık etkinliği”, “mimarlık dili” ve “mimarlık estetiği” başlıkları altında ele alacağız. (shrink)

Epistemolojik olarak bilgiye başvuran ve bilme faaliyetinde bulunan insanın, Kur’an’da önemli bir yeri vardır. Buradaki bilme faaliyetini, salt teolojik bir buyruk olarak, yani Allah’ı bilmek olarak değil, doğru bilgi ile yanlış bilgi arasında hem teorik hem de ahlaki bir farklılık olarak anlamak ve Kur’an'da insana epistemik özellikler atfedildiğini ve böylece insanın epistemik başarılarından dolayı övüldüğünü söyleyebilmek mümkündür. Bu açıdan bakıldığında herhangi bir önermeye yönelik olarak rasyonel bir tutum benimseyen, yani bilen özne ile bu faaliyette isteyerek ve istemeyerek giren kişinin durumu (...) arasında bir fark olduğu açıktır. Doğrusu bu farkın epistemik önceliği kadar, ahlaki önceliği de dikkate değerdir. Nitekim buradaki ahlaki üstünlük, doğru bilgiyi hedefleme ve ona ulaşma noktasında ortaya çıkan erdemdir. Doğru bilgiye ulaşmanın entelektüel bir erdem olduğu düşünüldüğünde, Kur’an’ın Erdem epistemolojisi üzerinden değerlendirilmesi bu noktada önemlidir. Doğrusu erdemli bir bilişsel faaliyet, Kur'an’da açık bir şekilde ana fikir olarak ortaya konulur ve buna göre cehaletten kaçınmak ve doğru bilgiye ulaşmak için erdemli bir çaba göstermek önem taşır. Kur’an’daki ifadeleri bilgeliğe ulaşmak olarak anlayacak olursak, asıl hedef; bilgi ve anlayışımızın, entelektüel ve ahlaki vicdanımızı veya takvamızı güçlendirmesi için kullanılabileceği söylenilebilir ve bu inanç, erdem epistemolojisine dayalı bir yaklaşım içerisinde şekillendirilebilir. (shrink)

Michel Foucault’nun çalışmalarının merkezi noktalarından birisini, Batı kültüründe insanların, özneye dönüştürülmesinin tarihini ortaya çıkarmak oluşturmaktadır. Diğerini ise, özneye dönüştürme tekniklerine karşı verilen mücadeleler, çeşitli iktidar tekniklerinin dayattığı bireysellik ve kimlikten kurtulmanın, özgürleşmenin imkânı oluşturmaktadır. İnsanları, öznelere dönüştüren süreçleri bir bütün olarak ele almak yerine, çeşitli nesneleştirme kipleri üzerinden incelemenin daha akıllıca bir yol olduğunu düşünen Foucault, çalışmalarında insanı özneye dönüştüren üç ayrı nesneleştirme kipine yoğunlaşır. Bunlar; kendilerine bilim statüsü kazandırmaya çalışan filoloji gibi araştırma kipleri, deli ile akıllı, hasta ile sağlıklı, (...) suçlular ile “iyi çocuklar” gibi “bölücü pratikler” olarak adlandırılan pratiklerde ortaya çıkan nesneleştirilme kipleri ve son olarak cinsellik gibi alanlarda bir insanın kendini özneye dönüştürme biçimindeki nesneleştirme kipleridir. İnsan, özneye dönüştürme süreçlerine girerken, iktidar ilişkilerine de dâhil olur. Çünkü bireyleri özne yapan iktidar teknikleridir. Özne sözcüğünün taşıdığı bütün anlamlar, boyun eğdiren ve tabi kılan bir iktidar biçimi telkin etmektedir. Bundan dolayı, özneye dönüşme süreçlerine karşı mücadeleler söz konusudur. Özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğuna dair düşünen Foucault, öznesi olarak tanıtıldığımız deneyimlerin kurulmasını gerçekleştiren bir iktidar alanı olduğunu, şiddetin de modern iktidarın kurumsal ağı içerisinde gelişen öznellik deneyimleri çerçevesinde her yere sirayet ettiğini belirtmektedir. İktidarın kurumsal düzeyde, düzenleyici ve denetleyici mekanizmalar sayesinde toplumsal ağın en uç yerlerine kadar sirayet etmesiyle birlikte şiddet, normlar, tüzükler ve prosedürler aracılığıyla belirli bir kapatma içinde gelişmektedir. Ancak, Foucault, şiddetin, iktidarın etkili bir aracı olduğunu kabul etse de, iktidarın esasını oluşturmadığını belirtmektedir. Bu çalışmada, Foucault’nun kuramsal çözümlemelerinden hareketle, özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkiyi nasıl ele aldığı tartışılacak, onun düşünsel serüveni açısından önemli olan bu kavramların kendi tarih anlayışı bağlamında bir çözümlemesi yapılacaktır. Ayrıca, modern iktidar ilişkilerinin dayatmış olduğu öznellik deneyimlerine ve inceltilmiş şiddet araçlarına karşı verilecek direnişin imkânları sorgulanacaktır. -/- . (shrink)

Genetics: Medical, Theological and Ethical Aspects Tibbi, Dini ve Etik Boyutlariyla Genetik -/- Genetik bilimi biyolojinin botanik ve zooloji alanındaki uygulamalarını aşarak, sınırlarını önce antropolojiye sonra tıbba doğru hızla genişletmiştir. Öyle ki artık biyokimyadan onkolojiye kadar neredeyse tüm biyomedikal disiplinler, genetiğin kavramları, ilkeleri ve metodolojisi ile aşılanmıştır. Modern tıbbın uygulama alanında geniş bir yer tutan genetik bilimi, bir hastalığa dair risk analizi, teşhis ve tedavi seçeneklerinin belirlenmesi, prognozun değerlendirilmesi gibi klinik uygulamanın farklı evrelerinde söz sahibi olmaktadır. İçinde bulunduğumuz 21. yüzyılda (...) ise bu etkileşim eskisinden daha da güçlü hale gelerek devam etmektedir. Genetik biliminin klinikteki etkilerinin kapsamlı bir şekilde değerlendirildiği bu kitap, tüm dünyada tıbbın seyrini değiştirecek gelişmelere zemin teşkil eden genetik disiplininin olumlu ve olumsuz etkileri hakkında okuyucuya yetkili ağızlardan bilgiler taşımayı ve daha net bir fikir oluşturmayı hedeflemektedir. Kitapta dört ana bölüm bulunmaktadır. İlk bölümde doğum öncesi genetik uygulamalara, ikinci bölümde doğum sonrası (çocuk ve erişkinde) genetik testlere, üçüncü bölümde tıbbi genetiğin sıcak tartışma konusu olan Spinal Müsküler Atrofi’ye (SMA) ve dördüncü bölümde ise genetik bilgiyi felsefi bakışla ele alan makalelere yer verilmiştir. Genetiğin tıp pratiğini değiştirici ve dönüştürücü etkisine multidisipliner bir yaklaşımla ışık tutmayı amaçlayan bu eserin genetik hakkındaki Türkçe literatüre katkıda bulunmasını ümit ediyoruz. (shrink)

Bu makalede David Hume’un nedensellik ve tümevarımsal çıkarımların akılsal gerekçelendirilmesine karşı eleştirileri incelenecek ve bu eleştirilerin geleneksel metafiziğin olanaklılığına dair temel bir probleme işaret ettiği savunulacaktır. Hume’un nedensellik ilkesine ve bu ilkenin ima ettiği zorunlu nedensel ilişkilerin varlığına dair eleştirel argümanları ayrıntılı bir şekilde analiz edilerek, nedensellik probleminin nasıl olup da bizi tümevarımsal çıkarımlarımızın gerekçelendirilmesiyle ilgili olan tümevarım problemine götürdüğü gösterilecektir. Görüleceği gibi, Hume’a göre nedensellik ve tümevarımsal çıkarımların ortak problemi her ikisinin de genel geçer doğrular olarak kabul edilen ancak (...) akılsal olarak gerekçelendirilemeyen nedensellik ilkesi ile doğanın tekdüzeliği ilkelerini doğru varsaymasıdır. Bu ilkelerin akılsal olarak gerekçelendirilemeyeceğini göstererek, Hume aslında daha büyük çaplı bir problemin, yani metafizik probleminin varlığına dikkat çekmektedir. Hume’un asıl ilgilendiği soru metafiziğin temelinde yer aldığı düşünülen ilke ve idelerin akılsal temellendirilmesinin olanaklılığı sorusudur. Bu da bir nevi metafizik bilginin temellendirilmesi ve bu bilginin olanaklılığı ile ilgili olan metafizik problemidir. Dolayısıyla Hume’un nedensellik ve tümevarım problemlerini geleneksel anlamda metafizik anlayışına karşı bir eleştiri olarak okumak mümkündür. (shrink)

Kimi zaman akademik hayatımızı doğrudan etkileyen kararların kimler tarafından nerede ve nasıl alındığını bilemeyebiliriz. Kimi zaman da bilsek bile bu akademik toplumun şeffaf olduğu anlamına gelmeyebilir. Doktora sonrası yurda dönmeden önce, tezimi okuyan hocalarımdan “Orada seni anlayan birilerini bulabilecek misin?” gibi bir soru gelmişti. Sorunun doğru yanıtının ne olduğundan emin değildim; hala da değilim.

Çevre sorunlarının katlanarak arttığı ve biyoloji biliminin büyük sıçramalarla geliştiği günümüzde organizma kavramının incelenmesi, hem kendi doğamızı (dolayısıyla da diğer canlılarla etkileşimlerimizi) hem de günümüz biyolojisindeki değişimleri daha iyi anlayabilmemiz için faydalı olacaktır. Bu çalışma, organizma kavramını özellikle organizma-çevre etkileşimi üzerinden inceleyerek günümüz biyolojisindeki önemini vurgulayacaktır. Organizma kavramı özellikle Modern Sentezden, Genişletilmiş Evrimsel Senteze geçişle birlikte ayrı bir önem kazanmıştır. Köklerini yirminci yüzyılın başlarındaki organizma-merkezci biyolojiden alan bu kavramın gelişimi, son birkaç on yıldır biyoloji biliminde gerçekleşmiş olan gelişmelerle (özellikle gelişim (...) biyolojisi, sistem biyolojisi ve ekoloji dallarında) iyice dinamikleşmiştir. Organizma kavramının gelişimini incelemek sadece biyoloji biliminin felsefesi açısından değil, bunun yanında, insan olarak kendi biyolojik varlığımızı -organizma- ve çevremizle (hem abiyotik hem de biyotik) olan etkileşimlerimizi, tekrar düşünmek açısından değerlidir. (shrink)

Ateistlerin teizmi reddetme gerekçeleri, genellikle kötülük sorununun teizme karşı en güçlü argüman olduğunu iddia etmelerinde yatmaktadır. Nitekim ateizme göre teizm, bu soruna başarılı bir şekilde cevap verememektedir. Bununla birlikte kötülük sorununun sadece teistler için bir problem olmadığı iddia edilebilir. Bizde bu makale içerisinde bu savdan yola çıkarak, yakın dönemde Yujin Nagasawa’nın geliştirdiği “sistematik kötülüğün varoluşsal sorunu” açısından bu iddiayı ele almaya çalıştık. Bu sorun, başlangıçta, yalnızca dünyadaki belirli olayların veya belirli olay türlerinin kötü olduğunu değil, aynı zamanda insan varoluşunun dayandığı (...) tüm biyolojik sistemlerin kötü olduğunu göstererek, teizm için bir meydan okuma yaratmaktadır. Ancak hem teistlerin hem de ateistlerin tipik olarak dünyanın genel olarak iyi olduğunu ve içinde yaşamaktan mutlu ve minnettar olmamız gerektiğini onaylayan varoluşsal iyimserliği benimsedikleri düşünüldüğünde, kötülüğün bu versiyonu, teizm için olduğu kadar, ateizm içinde bir problem olmaktadır. Makale içerisinde sorunun bu versiyonuna yanıt verirken ateizmin teizme kıyasla önemli bir dezavantajla karşı karşıya kalması nedeniyle, bunun ateizme karşı güçlü bir argüman olabileceğini iddia ediyoruz. (shrink)

Common (κοινὸν) has the following features in Aristotle’s works: 1. ‘That which is common ὑπαρχει in many things at the same time,’ which show that it cannot be one thing because that which is one cannot be in many things at the same time. (Met. , Z, 1040b25-27) Although the common is common between different things, it is indeed different for each of them (ἓτερον ἑκατέρῳ τοῦτο αὐτο τὸ ζῷον). Animal, e.g., which is common between horse and man, is specifically (...) different in them (τὸ κοινὸν ἓτερον ἀλλήλων ἐστὶ τῷ εἴδει). Thus, man and horse are different having difference of genus, an otherness that makes the genus itself different (ἀνάγκη ἄρα τὴν διαφορὰν ταύτην ἑτερότητα τοῦ γένους εἶναι. λέγω γὰρ γένους διαφορὰν ἑτερότητα ἣ ἓτερον ποιεῖ τοῦτο αὐτό). (Met., I, 1058a2-8) 2. The common indicates a ‘such’ (τοιόνδε) and not a ‘this’ (τόδε τι). (Met., B, 1003a7-9) One reason of this is that every single thing has several commons with other things and if each of these commons were to be a this, every single thing would be several things. (Met., B, 1003a9-12; cf. Met., Z, 1038b34-1039a11) 3. To investigate the definition of a thing, we must stablish the common element in all members of all the species of that which is to be defined and the common of the commons until we reach to a single formula, which will be the definition. (PsA., B, 13, 97b7-13) The same is true about the investigation of essential nature: to inquire the essential nature of a thing, we should search for what is common in instances. (PsA., B, 13, 97b15-25) 4. The process of the selection of analyses and divisions is based on lying down the common genus of all the subjects of investigation by analyzing the common properties and especially essential properties of subgenera classes. (psA., B, 14, 98a1-12) 5. We must distinguish between two ways of commonship: being based on a common (καθ᾿ ἓν) or being related to or referred to a common (πρὸς ἓν or πρὸς μίαν). (Met., B, 1003b12-15) 6. Things that have common nature, fall under one science. (Met., K, 1060b33-36) . (shrink)

Michel Foucault’nun çalışmalarının merkezi noktalarından birisini, Batı kültüründe insanların, özneye dönüştürülmesinin tarihini ortaya çıkarmak oluşturmaktadır. Diğerini ise, özneye dönüştürme tekniklerine karşı verilen mücadeleler, çeşitli iktidar tekniklerinin dayattığı bireysellik ve kimlikten kurtulmanın, özgürleşmenin imkânı oluşturmaktadır. İnsanları, öznelere dönüştüren süreçleri bir bütün olarak ele almak yerine, çeşitli nesneleştirme kipleri üzerinden incelemenin daha akıllıca bir yol olduğunu düşünen Foucault, çalışmalarında insanı özneye dönüştüren üç ayrı nesneleştirme kipine yoğunlaşır. Bunlar; kendilerine bilim statüsü kazandırmaya çalışan filoloji gibi araştırma kipleri, deli ile akıllı, hasta ile sağlıklı, (...) suçlular ile “iyi çocuklar” gibi “bölücü pratikler” olarak adlandırılan pratiklerde ortaya çıkan nesneleştirilme kipleri ve son olarak cinsellik gibi alanlarda bir insanın kendini özneye dönüştürme biçimindeki nesneleştirme kipleridir. İnsan, özneye dönüştürme süreçlerine girerken, iktidar ilişkilerine de dâhil olur. Çünkü bireyleri özne yapan iktidar teknikleridir. Özne sözcüğünün taşıdığı bütün anlamlar, boyun eğdiren ve tabi kılan bir iktidar biçimi telkin etmektedir. Bundan dolayı, özneye dönüşme süreçlerine karşı mücadeleler söz konusudur. Özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğuna dair düşünen Foucault, öznesi olarak tanıtıldığımız deneyimlerin kurulmasını gerçekleştiren bir iktidar alanı olduğunu, şiddetin de modern iktidarın kurumsal ağı içerisinde gelişen öznellik deneyimleri çerçevesinde her yere sirayet ettiğini belirtmektedir. İktidarın kurumsal düzeyde, düzenleyici ve denetleyici mekanizmalar sayesinde toplumsal ağın en uç yerlerine kadar sirayet etmesiyle birlikte şiddet, normlar, tüzükler ve prosedürler aracılığıyla belirli bir kapatma içinde gelişmektedir. Ancak, Foucault, şiddetin, iktidarın etkili bir aracı olduğunu kabul etse de, iktidarın esasını oluşturmadığını belirtmektedir. Bu çalışmada, Foucault’nun kuramsal çözümlemelerinden hareketle, özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkiyi nasıl ele aldığı tartışılacak, onun düşünsel serüveni açısından önemli olan bu kavramların kendi tarih anlayışı bağlamında bir çözümlemesi yapılacaktır. Ayrıca, modern iktidar ilişkilerinin dayatmış olduğu öznellik deneyimlerine ve inceltilmiş şiddet araçlarına karşı verilecek direnişin imkânları sorgulanacaktır. (shrink)

However, there are a few points about what we can call ‘relation’ in Aristotle’s works: 1. Sound is always of something in relation to something and in something and it is impossible for one body only to generate a sound. (So., B, 8, 419b9-10) 2. Corresponding relation: ‘Let then C be to D as A, white, is to B, black; it follows alternado that C:A :: D:B. if then C and A belong to one subject, the case will be the (...) same with them as with D and B…’ 3. ‘And the case is similar in regard to the states of the soul, all of which (like those of body) exist in virtue of particular relations… In the first place, it is much more true of the possession of knowledge that it depends upon a particular relation. And further, it is evident that there is no becoming of these states. For that which is potentially possessed of knowledge becomes actually possessed of it not by being set in motion at all itself but by reason of the presence of something else; i.e. it is when it meets with the particular object that it knows in a manner the particular through its knowledge of the universal.’ (Phy., Z, 3) 4. The negation of a relation must be the negation of that relation and not of its elements: ‘For the expression ‘it is true’ stands on a similar footing to ‘it is.’ For the negation of ‘it is true to call it white’ is not ‘it is true to call it not-white’ but ‘it is not true to call it white.’ (PsA., A, 46, 52a32-) 5. The fact that Aristotle does not have any word for relation is taken by some scholars (e.g. Fabio Morales ) as an evidence that Aristotle lays emphasis on the relata instead of the relation itself. 6. Knowledge and relation. Aristotle has a very interesting assertion about the relation between knowledge and relation: ‘It is much more true of the possession of knowledge that it depends upon a particular relation [instead of alteration]. And further, it is evident that there is no becoming of these states. For that which is potentially possessed of knowledge becomes actually possessed of it not by being set in motion at all itself but by reason of the presence of something else: it is when it meets with the particular object that it knows in a manner the particular through its knowledge of the universal.’ (Phy., Z, 3) . (shrink)